Luciana vertelt: "Ik was vroeger heel snel boos. Dat heeft altijd een reden. Bij mij kwam het door dingen die ik had meegemaakt toen ik klein was. Mijn moeder was pas 16 toen ze mij kreeg, en ze heeft me meegegeven met mijn vader toen ik nog een baby was. Daarna had ik lang niet echt één stabiele gezinssituatie. Het was voor haar de beste keuze, maar ik heb dat altijd heel moeilijk gevonden. Ik wist niet wie mijn echte moeder was en of ik bijvoorbeeld op haar lijk."
Jonah: "Luciana ontnam zichzelf heel veel kansen. Ze bleef steken op wat haar dwarszat en zei dan: laat mij maar, ik heb geen hulp nodig." De opening kwam toen YETS op school langskwam - Luciana was toen 13. Hun aanbod: word lid van één van onze basketbalteams. Dan gaan we samen sporten, krijg je huiswerkbegeleiding en doe je mee aan sociale activiteiten. Maar je moet wél commitment hebben om je grenzen te verleggen en meer uit jezelf te halen.
Voorbeeld voor anderen
Het was voor Luciana het begin van een grote, positieve ontwikkeling. "Ik ben meer een open persoon geworden, kan meer over mezelf praten en fouten toegeven. En ik ben meer volwassen geworden. Kleine dingen die ik vroeger heel groot maakte, maak ik nu juist wat kleiner. Toen dacht ik bij het minste geringste: nu hoeft het niet meer! Nu blijf ik vijf minuten boos en dan pak ik het daarna weer op. Zonder YETS weet ik niet waar ik terecht was gekomen. Dan had ik misschien heel domme beslissingen genomen." Jonah: " Luciana is van iemand die niet aanspreekbaar was, een voorbeeld voor de nieuwe generatie geworden. Ze kreeg een kans om zelf te gaan coachen, en kon die ook met beide handen aangrijpen."
Van 'ikke ikke ikke' naar 'laat maar lopen' Luciana
Het grote verschil? Luciana: "In plaats van 'ikke, ikke, ikke' en boos worden, heb ik leren kijken naar een oplossing. Ik heb mijn emoties meer onder controle en denk vaker: 'ah ja, laat maar lopen'. Ik had veel last van die boosheid, maar dat is nu niet meer terug te vinden. Jonah glimlacht: "Nou, een stukje karakter blijft natuurlijk wel. En dat is prima. Basketbal is soms ook een uitlaatklep, daar mag het dan ook even. Maar daarna wel uitzoeken waaróm je nu gefrustreerd bent, wat je triggert. Dat is dan een heel mooi moment om stil te staan bij wat er gebeurt, hoe je dat anders kan aanpakken."
Coach Jonah kan zich goed in Luciana verplaatsen. "Basketbal was voor mij als jongere ook een vluchtweg uit mijn thuissituatie, waar dingen mis waren. Als de verbinding met volwassenen ontbreekt, ga je naar je vrienden luisteren. Maar die weten niet veel meer dan jij. Ik zag in die tijd wel vrienden het verkeerde pad op gaan. Maar als je fanatiek met sport bezig bent, heb je ook geen tijd om aan verkeerde dingen te besteden."
YETS is op verschillende plekken in Nederland actief met deze bijzondere combinatie van coaching in sport én sociaal-emotionele ontwikkeling. De stichting krijgt daarbij steun van het Oranje Fonds, en werd onderscheiden met een Appeltje van Oranje. “Het Oranje Fonds betekent veel voor de YETS Foundation. Los van dat wij in 2018 het Appeltje van Oranje hebben mogen winnen, is het ook een hele fijne samenwerking. Zodat wij ons kunnen richten op de werkzaamheden om echt verbinding en impact te maken voor de jongeren.”
Iets kleins kan grote impact hebben
De sportieve Jonah voelde zich direct thuis bij YETS. Twee keer per week coacht hij er zijn teams, maar ook daartussendoor is er veel contact. En dan is niets zo mooi als een jongere zélf tot coach te zien uitgroeien. Jonah: "Luciana is nu zelf op haar zeventiende ook coach, van drie teams op drie verschillende scholen. Dat is natuurlijk geweldig. Luciana beaamt dat. "Ik geef ze mee: Ga niet meteen op zoek naar oplossingen, maar kijk eerst naar je fouten en wat je daarvan kunt leren. Daarna kun je oplossingen gaan zoeken. Soms komen ze dan terug met 'coach, dit en dat is gelukt'. Je doet als coach iets kleins, maar het kan grote impact hebben."
