Echte mannen haalt mannen uit isolement

“In de eerste twee jaar lag de focus vooral op participatie en daarna meer op emancipatie”, zegt trainer Henk van der Hoek van het Centrum voor Dienstverlening (CVD). “Het merendeel van de deelnemers was afkomstig uit onze eigen doelgroep: mannen die in een sociaal isolement zitten en veelal wonen in de dak- of thuislozenopvang. Mannen die niet meer meedoen, met hun rug naar iedereen toestaan, eenzaam en op zichzelf zijn. Ze zitten op hun kamer een beetje tv te kijken, zien hun begeleider tweewekelijks een half uur. Ze zeuren niet, gaan ook niet naar de dokter met een gebroken vinger of zelfs met een ernstige kwaal. Maar het zijn ook mannen die willen werken aan datgene wat ze belemmert, zoals een verslaving of schulden, die een stap vooruit willen zetten. Mannen die zich willen ontwikkelen en willen participeren in de maatschappij.”

Mannelijke versie Klim in je kracht

Het CVD had toen al ruime ervaring met participatieprojecten voor vrouwen, zoals Klim in je kracht. “Dat was zo succesvol, dat we ook iets voor mannen wilden doen. Maar dat was in het begin, niet zo eenvoudig. Het overgrote deel van onze groep mannen, dak- en thuislozen, kampten met een te zware problematiek voor een intensief project als Echte Mannen.”

De eerste deelnemers bestonden daarnaast dan ook uit sociaal geïsoleerde mannen uit Hoogvliet, tussen de 30 en 60 jaar, aangedragen via het maatschappelijk werk. “Die mix hebben we in 2012 en 2013 ook aangehouden in Rotterdam Noord en West.”

Boswandelingen

In totaal duurde de training twaalf weken, met maximaal twaalf deelnemers,. Elke week was er een ander thema: van doelen leren stellen en plannen maken, opkomen voor jezelf,  mannen & vrouwen, van jezelf presenteren tot het zoeken van een baan of vrijwilligerswerk. Met als einddoel: het maken van een portfolio (werkmap, cv en werkplan).


De training behelsde daarnaast activiteiten als wandelen, voetballen, of museumbezoek. Volgens Van der Hoek was het sporten en bewegen en bijvoorbeeld het samen wandelen door het Kralingse Bos voor veel mannen het hoogtepunt van de week. “Eerst was er natuurlijk gemekker over de lengte. Maar al gaandeweg gingen we steeds meer lopen, en dan zie je alles letterlijk gaan stromen bij die mannen. Over alles werd gesproken: van echtscheidingsperikelen en kleding tot de schuldhulpverlening. Want mannen denken en praten makkelijker als ze iets aan het doen zijn.”

Daarnaast kregen de deelnemers, vanaf het moment van deelname, voor maximaal een jaar een coach en de mogelijkheid om gedurende zes maanden een vorm van dagbesteding te doen.

Lange adem

De resultaten zijn opmerkelijk: er deden negentig mannen mee en bijna 70% heeft de training afgemaakt. “Sommigen zijn vrijwilligerswerk gaan doen, gestopt met blowen, de marathon gaan lopen. Anderen hebben een betaalde baan gevonden of zijn weer gaan samenwonen. Er is een scooterclub ontstaan en een loop/yoga groepje in Hoogvliet."

"Ons doel was empowerment. We investeerden ook echt in de mannen. En zij investeerden in zichzelf en elkaar. Ze luisterden naar elkaar en deelden hun gevoelens, hoe moeilijk dat ook was. Als ze er een puinhoop van maakten, waren ze altijd weer welkom. Dat hoort gewoon bij deze groep. Door een lange adem te hebben, krijgen ze meer vertrouwen en daardoor meer rust. We rekenen niet met ze af.

Talent

Het vervolg voor zowel mannen als vrouwen is het programma Talent Atelier. Daaraan is een werkplaats verbonden. Er wordt geen onderscheid gemaakt in sekse. Deelname is minder vrijblijvend dan eerdere programma’s. “Hoe klein ook, we willen een concreet resultaat, bijvoorbeeld een klein verhuisbedrijfje of een catering aan huis."

Clichébeelden

“Je bent geen loser als je niet aan zogenaamde mannelijkheidscoderingen voldoet”, benadrukt Van der Hoek. “Zoals een baan hebben, je gezin onderhouden, presteren, emoties beheersen, alles kunnen oplossen. Dat die coderingen bestaan, daarvan zijn we ons helemaal niet bewust. Die mannen hebben tv-presentator Jeroen Pauw voor ogen met zijn tweehonderd veroveringen. Ofwel een echte man is seksueel actief, een performer en die heeft dus zoveel vrouwen veroverd. Of actrice Halina Reijn die in een interview zei: ”Ik heb toch soms liever een ‘echte’ man die tegen mij zegt ”en nou is het klaar” en mij gewoon op bed gooit.” Hiermee bevestigt Reijn als vrouw dus de codering. Het zijn clichés die worden uitvergroot. Bij de training Echte Mannen hadden we het uitvoerig over de zin en onzin van dergelijke coderingen.”

Tips

• Probeer een mix van deelnemers te krijgen van verschillende leeftijden en afkomst.
• De groep moet voldoende in staat zijn aan zelfreflectie te doen, anders is het effect verwaarloosbaar.