Mannen in beweging
Ondanks de idylle van het platteland met lieflijke dorpjes als Haule en Makkinga, kent de gemeente Ooststellingwerf, waartoe Oosterwolde behoort, ook grootstedelijke problemen. “Eenzaamheid, geen toegang tot sociale netwerken, een hoger werkloosheidspercentage dan in de Randstad en een sterke verslavingsproblematiek.”
Jenny Stuivenberg, leidinggevende bij Scala en een van de projectleiders van Mannen in Beweging, noemt ze een voor een op. Scala en Partoer zetten zich beide in om mensen met deze problemen een steuntje in de rug te bieden. Zo ontwikkelden zij samen het project ‘Mannen in Beweging’: activering en emancipatie voor mannen.
“In de wandelgangen heten zij weleens de Bentex Boys”, voegt Nyske van der Feen toe. Ze is senior adviseur en de tweede projectleider vanuit Partoer. “Mannen die aan de zijlijn staan. Geïsoleerd, vaak geen werk, laag opgeleid en gescheiden. Zij kwamen hier altijd bij elkaar in het winkelcentrum voor een bepaalde kledingwinkel. Die mannen, daar ging het ons om. Mannen die best veel willen, maar niet kunnen. Want in hun ogen ben je pas echt een loser als je naar de hulpverlening gaat."
Als man hebben zij geen goed zicht op hun rol in verschillende situaties: als vader, vriend of buurman. "Hoe gedraag je je als man in je gezin, relatie en werk? Wat betekent het als je werkloos bent, geen relatie hebt en geen plek in de samenleving. Wat doet dat met je? Hoe krijg je deze mannen na al die jaren weer overeind?”
Levensverhalen
Partoer en Scala kozen voor een nieuwe aanpak die mannen letterlijk en figuurlijk weer in beweging zette: lichamelijke, geestelijke en maatschappelijke ontwikkeling. Met zes onderdelen in het programma die elkaar versterkten.
Centraal stond de leefwereld van de mannen. Belangrijke elementen: sport, levensverhalen, trainingen, een gespreksgroep genaamd Mannenpraat, over onder andere opvoeden, relaties en geluk, cursussen en vrijwilligerswerk. Plus de inzet van acht mannen, die meewerkten als ervaringsdeskundigen, en nieuwe deelnemers aandroegen. Rode draden: emancipatie en empowerment.
“Hoewel het woord emancipatie nooit nadrukkelijk is gevallen”, zeggen Stuivenberg en Van der Feen. “Dat is voor velen een moeilijk woord: inhoudelijk en taalkundig. We hebben het benaderd vanuit het dagelijks leven in het onderdeel Levensverhalen. Nog nooit nam iemand de moeite om naar hen te luisteren. Daarom heeft een interviewer hun verhaal opgeschreven. Daarin vroegen we ze naar de rol van hun ouders, zussen en broers. De verhouding met hun (ex)vrouw en kinderen. Welke normen en waarden hebben ze en waar komen die vandaan? Dat je naar jezelf kunt kijken, is voor ons vanzelfsprekend. Maar zelfreflectie kunnen toepassen door deze mannen is een vorm van emancipatie. Ze denken weinig na over zichzelf. Traditionele rolpatronen zijn voor hen de maatstaf.”
Eigen vertrouwde plek
Volgens de twee hebben 33 mannen het programma succesvol doorlopen. “Hun gevoel van eigenwaarde is gestegen. Sommigen hebben werk gevonden. Ze hebben weer zin in het leven. Van hulpvragers zijn ze naar een maatjesgroep gegaan. Ze helpen elkaar en dat geeft ze een goed gevoel. Een aantal sport nog samen. Alle deelnemers zijn vrijwilligerswerk gaan doen. We zijn druk bezig om zoveel mogelijk van het programma op te nemen in de lopende activiteiten van onze organisatie. Maar ze kennen de weg inmiddels, het is hier voor hen heel vertrouwd. Nog net geen thuis.”
Stuivenberg: “De problematiek van deze mannen is vergelijkbaar met die in stadswijken en komt dus ook op het platteland voor. Met Mannen in beweging kunnen we dit soort patronen doorbreken en de mannen weer een eigen actieve rol geven.”
Tips
- Zet niet te hoog in, benader de mannen vanuit hun eigen leefwereld en niet vanuit de theorie.
- Werk met intermediairs, dan is het eenvoudiger om nieuwe deelnemers te werven.
- Zet in op empowerment vanuit de eigen leefwereld van mannen.
In de Toolkit is een methodiek beschikbaar van het programma ‘Mannen in Beweging’. De levensverhalen zijn (anoniem) gebundeld in een aparte publicatie. Een korte film geeft een impressie van de activiteiten.