‘Ik doe er weer toe’

“Ik had 30.000 euro schuld. Ik leefde met de dag en trok me nergens iets van aan. Ik was gestopt met school terwijl ik de opleiding nog moest betalen. Ik had boetes. De rekeningen stapelden zich op.” 

“CJ is hét voorbeeld van wat ik het mooiste vind aan mijn werk. Van dakloos naar een woning. Van geen inkomen naar een uitkering en nu een baan”, zegt projectleider Daniëlle Lanzaat. CJ: “Ja, ik ben echt blij. Ik heb een doel in mijn leven. Ik doe er weer toe.”

Daniëlle werkt bij Learn2Work, een leer-werktraject voor jongeren van 18 tot en met 27 jaar. “We helpen jongeren weer terug te keren naar school of werk. Maar jongeren met torenhoge schulden konden we niet goed helpen, terwijl we dat wel wilden.” Het Oranje Fonds-programma Meedoen, samen uit de armoede bleek de oplossing. Dat gaf hen de ruimte om hun aanpak te versterken. Ze kwamen in contact met het Jongeren Perspectief Fonds (JPF) in Den Haag. “Een innovatieve aanpak voor jongeren die door schulden belemmerd worden in hun maatschappelijke ontwikkeling. Het sprak ons aan dat niet hun schuld, maar hun toekomstperspectief centraal staat. Toen CJ bij ons kwam, waren we er net mee begonnen.” 

Een ander zelfbeeld

In haar rol als trajectbegeleider werkten ze aan zijn toekomstplannen. Met hulp van een schuldsaneerder. Ook vervulde hij maatschappelijke diensttijd bij de gemeente om zijn schulden af te lossen. “Ik wilde op mezelf wonen en volwassen worden. Maar ik geef eerlijk toe dat ik een aantal keer wilde stoppen. Ik dacht dat het niets zou worden.” Daniëlle: “Ja, hij was niet bereikbaar en liet niets meer van zich horen. We gaven niet op. Soms zien de jongeren niet goed wat het traject hen gaat opleveren. Dan duurt het te lang.”

“Mentaal was ik gebroken”, vertelt CJ eerlijk. “Dat was het eerste waaraan we gingen werken.” Hij deed mee aan allerlei trainingen. “Ik dacht heel lang dat ik dom was. Door die trainingen kreeg ik een ander zelfbeeld. Daar ben ik heel dankbaar voor. Ik werd steeds gemotiveerder. Soms was ik er zelfs terwijl ik er niet hoefde te zijn.” Na zeven maanden kwam hij in aanmerking voor een woning. Enkele maanden later waren zijn schulden kwijtgescholden. 

“Ik ben nog steeds sprakeloos. Ik weet niet wat er met mij was gebeurd zonder het JPF. Ik ben zo verrast hoe alles in een jaar is omgeslagen. Ik voel me zelfverzekerder. Ik zit lekker in mijn vel en denk positiever. Het mooiste aan dit initiatief? Ze denken echt met je mee. Ook als het tegenzit.” 

Het beste voor je kind

Ook tijdens coronacrisis deed Daniëlle er alles aan om contact te houden met de jongeren. “We hielden ze op allerlei manieren bezig om te voorkomen dat ze terugvielen in oude patronen. We wilden ze in hun dagritme houden. Dat is goed gelukt. We keken steeds naar wat ze nodig hadden.” En ook na coronacrisis blijft die aandacht belangrijk. 

Daniëlle: “Ze komen in een netwerk dat ze opvangt. Iedereen voelt zich hier veilig en vertrouwd. Door corona waren we drie maanden dicht. We mochten als een van de eersten open, omdat we met kwetsbare jongeren werken. Ze kwamen in kleine groepjes. Dat vonden ze heel fijn. Elkaar weer zien, ertoe doen en socializen. En samen lachen! Iedere dag wordt hier gelachen. Ze vinden de sfeer hier heel fijn. Wij zijn er echt voor deze jongeren.” 

Ook CJ heeft veel contact met de anderen. “In het begin schaamde ik me. Nu het goed met mij gaat, praat ik zelf andere jongeren moed in. Ik vertel graag waar ik vandaan kom en hoe ik ben geholpen om ze te motiveren.” Binnenkort vertelt hij als gastspreker zijn verhaal op scholen. Daniëlle vindt het fantastisch. “Daar doe ik het voor. Het is geweldig als een jongere dankbaar en blij is. Het zal maar jouw kind zijn, schiet altijd door mijn hoofd. Iedereen wil het beste voor zijn kind. Werken met jongeren doe je met je hart.”

“Zonder het Oranje Fonds had het niet gekund. Onze organisatie heeft enorme stappen gemaakt. Het is niet alleen het geld, maar vooral de expertise. Door de begeleiding stap je uit de waan van de dag en zoom je in op je eigen project. Je leert van de coaches en de andere deelnemers. Ik ben zelf ook een ander persoon geworden. Ik pak dingen anders aan. Dat vind ik heel mooi.”

CJ kijkt uit naar de toekomst. “Toen ik vroeger werk zocht, werd ik vaak afgewezen omdat ik geen werkervaring had. Hoe kon ik ervaring opdoen als niemand mij een kans gaf? Al die afwijzingen waren een van de oorzaken van mijn depressies. Ik kreeg echt het gevoel dat ik niks kon. Daarom begin ik uiteindelijk mijn eigen klusbedrijf waar ik jongeren een kans kan geven op werk. Ik ga ervoor en ik weet dat ik het kan.” En zijn moeder? “Ze is echt heel trots op mij!”